Sportowa Książka Roku 2020

PODSUMOWANIE ÓSMEJ EDYCJI PLEBISCYTU

31 stycznia 2021 roku był ostatnim dniem głosowania w ósmej edycji Plebiscytu Sportowa Książka Roku. Jak co roku pomogliście nam wybrać najlepsze publikacje polskiego rynku literatury sportowej, który wciąż, rokrocznie dostarcza nam znakomite lektury. Poprzednie dwanaście miesięcy było szczególne, bowiem szalejąca po świecie pandemia odwróciła nieco panujący trend, oferując nam przede wszystkim wiele ciekawych książek napisanych przez rodzimych autorów.

Dzięki temu mogliśmy poczytać wiele świetnych historii – począwszy na biografiach (m.in. polskich skoczków narciarskich dawnych lat, Zbigniewa Pietrzykowskiego, Nikiego Laudy, czy Tomasza Frankowskiego), przez niezwykle emocjonujące książki historyczne (opowieść o Szombierkach, piłkarskiej Hiszpanii, czy rodzimych olimpijkach) i reportaże, przy których czytaniu można było mieć wypieki na twarzy. To zaledwie fragment tego, co otrzymaliśmy od wydawców w minionym roku kalendarzowym i zaledwie wycinek nominacji, jakie rozdaliśmy przy okazji Sportowej Książki Roku 2020.

Dodatkowo, jak co roku, w osobnych kategoriach, najlepsze książki piłkarskie, biograficzne, historyczne, i górskie wybierali powołani przez nas eksperci.

POLSKA SPORTOWA KSIĄŻKA ROKU CZYTELNIKÓW

Historia Ruchu Chorzów. Tom I. Część 1

Autorzy: Andrzej Godoj, Damian Sifczyk, Piotr Kowalik

Latem 2019 roku w piwnicy jednego z świętochłowickich domów grupa zapaleńców odkryła część zaginionego od dekad archiwum Ruchu. Bezcenne dokumenty ujrzały światło dzienne akurat w momencie, gdy Ruch pogrążał się w najgłębszym upadku w swych dotychczasowych dziejach, gdy coraz częściej pojawiały się głosy wołające o likwidację klubu i nowego bytu na jego gruzach.

Właśnie wtedy pojawiły się bezcenne dokumenty, stare fotografie, pamiątki z najbardziej zamierzchłej przeszłości, gdy w niesprzyjających warunkach klub powstawał, walczył o przetrwanie, budował swoją pozycję najpierw w siebie w Hajdukach, potem na Górnym Śląsku wreszcie w całej Polsce, a także daleko poza jej granicami. Wreszcie rozwinął się do największej potęgi w polskiej piłce.

Grupa historyków i miłośników piłki nożnej skupiona wokół Stowarzyszenia Kibiców Wielki Ruch postanowiła opracować znalezisko i podzielić się nim z wszystkimi, którym dzieje Śląska i piłki nożnej najpełniej zamykające się w istocie Ruchu, nie są obojętne. Tak powstała ta niezwykła książka.

ZAGRANICZNA SPORTOWA KSIĄŻKA ROKU CZYTELNIKÓW

Przeczytaj recenzję tej książki

Chicago Bulls. Krew na rogach

Autor: Roland Lazenby

Tytuł oryginalny: „Blood on the Horns: The Long Strange Ride of Michael Jordan’s Chicago Bulls”

Tłumaczenie: Piotr Królak, Michał Rutkowski

Od wiecznie przynoszącego straty zespołu, który planowano nawet przenieść do innego miasta, po niepodzielnego dominatora ligi. Chicago Bulls w ciągu kilku lat zaliczyło niesamowitą metamorfozę, a jej centralną postacią był Michael Jordan. Sezon 1997/1998 przyniósł „Bykom” szósty tytuł mistrzowski. Naszpikowana gwiazdami ekipa, na czele z Michaelem Jordanem po raz kolejny potwierdziła swój niesamowity status. Droga po ten tytuł była jednak trudna i wyboista. Zespół jątrzyły wewnętrzne podziały, a sama ekipa znalazła się na krawędzi upadku.

Dlaczego do tego doszło?

Roland Lazenby dzięki dziesiątkom osobistych rozmów z członkami ówczesnej ekipy Chicago Bulls stara się znaleźć w tej publikacji odpowiedź na to pytanie. Czy winna była batalia o przejęcie kontroli nad drużyną? A może różnice charakteru liderów, które od drobnych rys na nieskazitelnym obrazie klubu przerodziły się w pęknięcia, doprowadzające do rozpadu? Powstała ponad dwie dekady temu książka, zaktualizowana przez autora specjalnie na potrzeby polskiego wydania daje kompleksowy obraz tego, co działo się wewnątrz grupy.

Czytając „Krew na rogach” wyruszycie w przeszłość. Raz jeszcze zatopcie się w kapitalnej grze Jordana, Scottiego Pippena i Dennissa Rodmana. Wspomnijcie kapitalny finał sezonu 1997/98 i emocje z nim związane. A przy okazji – sami poszukacie odpowiedzi.

NAJLEPSZA KSIĄŻKA PIŁKARSKA

Przeczytaj recenzję tej książki

Mecz to pretekst. Futbol, wojna, polityka

Autorzy: Anita Werner, Michał Kołodziejczyk

Można nie kochać futbolu, ale warto wiedzieć, jak wpływa na ludzi. Można nie być kibicem, ale warto zobaczyć, jak kibicowanie daje ludziom głos. Czasem to głos rozpaczy, bólu, złości, a czasem politycznej przynależności, akceptacji albo zwykłego szczęścia. Przez wiele miesięcy autorzy w sześciu różnych krajach na własnej skórze sprawdzali, jak to działa: jak piłka nożna wpływa na miejsca i ludzi od lat żyjących w konflikcie, jak te konflikty widać w drużynach i na trybunach.

Dotarli tam, gdzie normalnie trudno jest dotrzeć, pytali o to, o czym często normalnie się nie mówi. Rozmawiali z czołowymi piłkarzami, wpływowymi politykami, z chodzącymi legendami, których nazwiska to marka. To nie jest książka tylko dla kibiców piłkarskich, ale dla wszystkich, którzy potrafią łączyć kropki. Piłka nożna tłumaczy świat. To nie banał, to fakt.

Bilbao, Tyraspol, Jerozolima, także Irlandia Północna, Kosowo oraz Bośnia i Hercegowina – wszędzie tam aż kipi od tematów które są tabu i od przeszłości, która boli. Każde z tych miejsc to jakaś tajemnica. Każde z tych miejsc to albo krew, albo pot, albo łzy, albo wszystko razem. Tam problemów nie da się zamieść pod dywan, tam wystarczy mecz, żeby zobaczyć je jak na dłoni.

NAJLEPSZA KSIĄŻKA HISTORYCZNA

Przeczytaj recenzję tej książki

Historia, nacjonalizm i tożsamość. Rzecz o piłce nożnej w Hiszpanii

Autor: Filip Kubiaczyk

Temat hiszpańskiego futbolu na polskim rynku literatury sportowej mieliśmy omówiony już wzdłuż i wszerz. Mogliśmy poczytać – kilkukrotnie – o Realu, Barcelonie, Messim, Ronaldo, o tutejszej rywalizacji ekonomicznej i sportowej, o Pepie i Mourinho, Neymarze, Inieście, czy Suarezie.

Każdemu nowemu punktowi widzenia warto dać szansę, o czym przekonałem się przy lekturze „Wojny światów” Thibaud Leplata – książki niepozornej, lecz ciekawie rozbudowującej wątek rywalizacji „Królewskich” z FC Barceloną. Tytułem, który wpisał się na listę tegorocznych pozytywnych zaskoczeń jest opowieść Filipa Kubiaczyka o hiszpańskim nacjonaliźmie, historii i tożsamości, na które człowiek ten spojrzał z piłkarskiej perspektywy.

NAJLEPSZA BIOGRAFIA

Przeczytaj recenzję tej książki

Tyson Fury. Bez maski

Autor: Tyson Fury

Tytuł oryginalny: Tyson Fury. Behind the Mask

Tłumaczenie: Bartosz Sałbut

Szczera, zaskakująca i szokująca historia jednego z najlepszych pięściarzy świata. Przyszedł na świat, ważąc ledwie 450 gramów. Lekarze dawali mu jeden procent szans na przeżycie. 14 lat później mierzył już niemal dwa metry, a rywale uciekali, gdy tylko zobaczyli go na ważeniu. Kiedy zdobył tytuł mistrza świata wydawało się, że osiągnął swój wymarzony cel. Nie miał pojęcia, że dopiero teraz zmierzy się z najtrudniejszym przeciwnikiem.

Depresja, a wraz z nią kolejne omeny: alkohol, narkotyki i myśli samobójcze. Był „Królem Cyganów”, który sensacyjnie położył kres erze braci Kliczko, a w kilka miesięcy stał się 180-kilogramowym wrakiem człowieka. Był o krok od skończenia ze sobą, ale również z tej walki wyszedł zwycięsko.

W tej szokującej autobiografii Tyson Fury opowiada, jak tego dokonał. Ale nie tylko. Zdradza, co działo się w szatni przed i po walce z Wilderem, kto próbował go przekręcić podczas turnieju w Polsce i jak to możliwe, że pojedynek z Kliczką rozegrał się tak naprawdę w saunie. Najlepszy bokser naszych czasów zrzuca swoją maskę.

NAJLEPSZA KSIĄŻKA GÓRSKA

Zaklętym w górski kamień

Autor: Krystyna Palmowska

Wnikliwa analiza wydarzeń z kilkunastu wypraw górskich, które zakończyły się tragicznie. Wszystkie historie są bardzo szczegółowo udokumentowane. Krystynie Palmowskiej udało się dotrzeć do ogromnej ilości źródeł, opisujących te sytuacje, i przytoczyć je w swojej analizie. Czytając kolejne opisy, dochodzimy do wniosku, że często przyczyną późniejszych dramatów są drobne błędy lub zaniechania, które później sumują się w tragiczne skutki. W większości tych wypadków nie dostrzeżono w porę realnego zagrożenia. Widzimy jak ważną staje się ocena sytuacji: zauważenie w porę zmian w zachowaniu i kondycji partnera, właściwa reakcja na zmieniające się warunki pogodowe, niedoprowadzanie do zbyt długiego przebywania w „strefie śmierci”. Niewykluczone, że nawet takich zagrożeń obiektywnych jak lawiny, udałoby się uniknąć poprzez właściwą ocenę sytuacji. Opisywane wyprawy miały miejsce w okresie tak zwanej „ złotej ery” polskiego himalaizmu.

NASI EKSPERCI:

Krzysztof Baranowski (Sportowa Książka Roku), Tomasz Smokowski (Kanał Sportowy), Leszek Jarosz (TVP Sport), Jakub Balcerski (Sport.pl), Bartosz Bolesławski (Retro Futbol), Piotr Stokłosa (blog Książki Sportowe), Joanna Wiśniowska (Radio Gdańsk), Andrzej Cała (2×45), Anna Hombek (Sportowa Książka Roku), Bartosz Dwernicki (Retro Futbol), Jakub Tarantowicz (Retro Futbol), Maciej (blog górski 8tysiecy.pl), Adam Szaja (Smak Książki)

Patronat medialny nad wydarzeniem objęła stacja CANAL+. Partnerami wydarzenia był RetroFutbol.pl, PiłkarskiBiznes.pl i NajlepsiBukmacherzy.pl.